Bağışıklığın Öz disiplini E Vitamini

Bağışıklık denilince alternatif tıpta ilk akla gelen daha çok E vitaminidir. O yüzden bugün Evitaminin bir çok faydasından çok bağışıklık üzerine olan etkilerinden bahsedeceğim...

E vitamini üzerine 25 yıldır binlerce yayın yapılmakta. Gittikçe önemi daha da artan bir vitamin olmasının sebebi de özellikle A ve D vitamini gibi yağda çözünmesi nedeniyle yağ, kas ve kemik metabolizmasında çok fazla görev almasının yanında hücresel ve humoral bağışıklıkta çok etkin rol oynaması. 

Öncelikle biraz bağışıklıktan size bahsetmek istiyorum. Aslında bağışıklık vücudun hastalıklara, mikroplara ve kanserlere karşı koyabilme, karşı koyarken kendine de zarar vermeme mekanizmasıdır. Şahsi fikrim olarak birçok doktorun senin bağışıklığın çok ilerlemiş kendi vücuduna zarar veriyor ifadesini bu yüzden doğru bulmuyorum. Bağışıklığın doğru çalışması vücudun askeri düzeni olan hücreler bütününün doğru çalışması kendi halkı sayılan diğer vücut hücrelerine de zarar vermemesidir. Bir başka tanımla bağışıklığı vücuttaki savunma ve saldırı hücrelerinin özdisiplini şeklinde de tanımlayabiliriz. 

E vitamini ise burada bir çok yönden etki ederek vücudun bağışıklık sitemini güçlü hâle getiriyor.Bunu da öncelikle membrandaki çoklu doymamış yağ asitlerini (PUFA'lar) oksidasyondan koruyabilen, reaktif oksijen türlerinin (ROS) ve reaktif nitrojen türlerinin (RNS) üretimini düzenleyen ve sinyal iletimini modüle edebilen, yağda çözünen bir antioksidan özelliği ile yapıyor.(1) Yani vücuda zarar veren oluşan reaksiyonlarda ortaya çıkan zararlı ürünler. Bir marangozun masa yaparken etrafa sıçrayan odun parçacıkları gibi düşünebilirsiniz. Eğer marangoz kaskını takmaz ise masa kendine zarar vermez iken odun parçaları gözüne kaçarak marangoza zarar verecektir. E vitamini de ortaya çıkan küçük zararlı ürünler için hücrelerde bir nevi kask görevi görmekte.  

İkinci bir yol ise E vitaminlerinin bazı T hücreleri makrofaj ve immun globinlerin sayısını artırmasıdır. Bunların sayısının artması vücutta daha fazla asker demektir. Ve nasıl ki her asker aynı birimde çalışmaz bazı askerler piyade olur bazı askerler denizde bazıları ise pilot görevinde bulunur. Bağışıklık hücrelerimizin her biri de ayrı ayrı görevlerde yer almaktadır. 

Artmış NK hücreleri ile özellikle bulaşıcı hastalıklarda ek gıda E vitamini alanların daha hastalıklara dirençli olduğunu biliyoruz.(2) Toplumda zature olarak bilinen; astım ve KOAH hastaları ile çocukların daha fazla yakalandığı bir hastalıkta, E vitamini kullanımı hastalığa karşı kişide direnç geliştiridiği bildirilmiş.(3) 

Bir diğer hücre olan makrofaj hücreleri normalde astım ve allerji üzerinde çok etkili bir yere sahip. E vitamini boş durmuyor ve makrofaj hücrelerimizi disiplinize ediyor. Alerjik astımlı hastalarda in vivo E vitamini ( 16 hafta boyunca 1500 IU d- α-tokoferil asetat/gün) takviyesi, alerjen tehdidinden sonra alveolar makrofaj nükleer faktör (eritroid kaynaklı 2) benzeri 2 (NRF2) aktivitesinin baskılanmasını önlüyor.(4) 

Başka bir hücremiz olan Naif T hücreleri. Yaşladıkça hem sayıları hem de etkileri azalan ve yaşlandıkça daha fazla hastalığa karşı hassas duruma düşmemize sebep olan Naif T hücreleri. E vitamininin, naif T hücrelerinin hücre bölünmesini ve IL-2 üretme kapasitesini arttırdığı, etkili bir bağışıklık sinapsı oluşturabilen T hücrelerinin yüzdesini arttırdığı ve T hücrelerinde LAT fosforilasyonundaki yaşa bağlı kusuru tersine çevirdiği gösterilmiş.(5) Kusuru düzeltmekle kalmıyor eksiyi de artıya çeviriyor. İnanılmaz gerçekten bem ilk bunu okuduğumda her gece E vitamini almadan uyuyamam artık demiştim. 

Bununla da bitmiyor E vitamini daha meme kanseri olmamışsanız kanser riski olanlarda kullanımı riski önlüyor. Diyelim geç tanıştınız ve Allah korusun meme kanseri oldunuz tedavi sırasında aldığınız kanser tedavisinin yan etkilerini azaltıp fibrozisi engellediğine dair çalışmalar mevcut(Tedavi alanlar bunu daha iyi bilir. Tedavi sonrası bir çok kadında memelerinde çekilme görülüyor bunu azaltıyor).(6) 

 

 

 

(1) (Lee GY, Han SN. The Role of Vitamin E in Immunity. Nutrients. 2018 Nov 1;10(11):1614. doi: 10.3390/nu10111614. PMID: 30388871; PMCID: PMC6266234.) 

(2) (Wang L., Xu X., Su G., Shi B., Shan A. Gebelik ve laktasyonun son haftasında domuz diyetinde yüksek konsantrasyonda E vitamini takviyesi, domuz yavrularında immünolojik değişkenleri ve antioksidatif parametreleri etkiler. J. Dairy Res. 2017; 84 :8-13. doi: 10.1017/S0022029916000650.) 

(3) (Han SN, Wu D., Ha WK, Beharka A., Smith DE, Bender BS, Meydani SN
 Vitamin E takviyesi, influenza virüsü ile enfekte olmuş yaşlı farelerde T yardımcı 1 sitokin üretimini arttırır. İmmünoloji. 2000; 100 :487-493. doi: 10.1046/j.1365-2567.2000.00070) 

(4) (Dworski R., Han W., Blackwell TS, Hoskins A., Freeman ML Vitamin E, in vivo olarak astımlı alveolar makrofajlarda alerjenler tarafından NRF2 baskılanmasını önler. Ücretsiz Radic. Biol. Med. 2011; 51 :516–521. doi: 10.1016/j.freeradbiomed.2011.04.040.) 

(5) (Adolfsson O., Huber BT, Meydani SN Yaşlı deney hayvanlarında E Vitamini ile güçlendirilmiş IL-2 üretimi: Naif fakat hafızası olmayan T hücreleri, artan hücre bölünme döngüsü ve IL-2 üretme kapasitesi gösterir. J. Immunol. 2001; 167 :3809-3817. doi: 10.4049/jimmunol.167.7.3809. ) 

(6) (Kaidar-Person O, Marks LB, Jones EL. Breast J. 2018 Sep;24(5):816-819. doi: 10.1111/tbj.13044. Epub 2018 Apr 23. PMID: 29687536)