Ginseng Üzerine Genel Kültür

      Bu bir kaç hafta ginseng üzerine yazacağız gibi duruyor. Noni meyvesi sonrasında gerçekten okumalarımı daha tamamlayamama rağmen benim için birinci sıraya oturdu desem yalan olmaz. Bu bitkinin belki de beni en çok etkileyen noktalarından biri güçlü olması ve Türkiye daha ginseng bitkisi ile tanışmazken ben 2006 yılında ginseng şekeri ve ginseng çayı içiyor olmamdı.

     Ben liseye ilk başladığım yıllarda abim iki üç yıldır Kore'de yaşamaya başlamıştı. O zamanlar ne ben ne de abim bitkilerle tedaviye inanan bireyler değildik. Abim Kore'nin kışı sert olduğu için her kışı ağır bir soğuk algınlığı ile geçiriyor. Abimden önce gidenler ise her seferinde ısrarla ginseng çayı ve ginseng şekerlemeleri tavsiye ediyor(Ginseng şekerlemesi dediğim tadı hiç de tatlı değil tarifi imkânsız ilginç bir tadı var. Önce tatlı sonra acı sonra mayhoş anlatılmaz yaşanır dediren bir tat). Abim de ısrarla bu tür tedavilere inanmadığını dile getiriyor hatta kullananlara plasebo etkisinden ve psikolojik olduğundan bahsediyor. İkinci yıl "Bir iki gün kullansam ne zararı olur. Hem milletin dilinden kurtulurum hem de plasebo olduğunu kanıtlarım." düşüncesi ile kullanmaya başlıyor. Lakin birinci haftanın bitmesine yakın abim iyileşmeye başlayınca o yıl eve geldiğinde üç büyük şişe ginseng çayı, bir büyük kutu sallama çay şeklinde ginseng ve iki büyük paket ginseng şekerlemesi getirmişti. Ben de bir seferlik kullandım ama nedense o zaman etkisini görmemiştim. Belki de bir seferlik aldığım içindir. Ama önemini bilmediğim için bana gelen beş altı tanesini de lisede arkadaşlara dağıtmıştım. O yıldan sonra abim her yıl kışı ginseng çayları içmeye başlamıştı. Neden içmesin ki?

     Peki nerden geldi bu ginseng denen bitki? Bu bitki de noni meyvesi gibi zaten aslında modern tıptan önce var olan bitkilerden(atalarımızın faydalarını gittikçe daha çok fark ediyorum makale kurcaladıkça). Vikipedi üzerinden baktığınızda meşhur ansiklopedi Ginseng için şu tanımı yapıyor. Panax cinsinden bitkilerin köküne verilen ad. Panax ise yunanca tam iyileşme manasına gelen panacea kelimesinden geliyormuş. Ne kadar etkili ise artık eskiler bitkiye tam iyileşme ismini vermişler :). Ginseng ismine de baktım türkçe etimolojisi adam otu diye çevirmiş gerçekten de ginseng otuna bakarsanız kökü oturan bir adama benziyor. İngilizce etimoloji sözlüğü ise obscure-man(belirsiz adam) olarak çevirmiş.

     Ginseng bitkisinin aslında bir çok türü olmakla beraber en meşhuru Panax ginseng adı verilen ve Türkçe 'ye Kırmızı Kore Ginsengi diye geçen türü. Kullanımı ise beş bin yıl öncesine kadar dayanmakta. Beş bin yıl önce Çin İmparatoru Shennong, yüzlerce şifalı ve zehirli bitkiyi sınıflandırırken ginsengi bitkilerin efendisi olarak sınıflandırmış. Nedeni ise kadim doğu tıbbında ginsengin insan gibi beden, zihin ve ruha sahip olduğuna inanılırmış.(1) Neden inanmasınlar ki gelecek makalede açıklayacağım üzere maşallah bitki değil ecza deposu.

     Gelecek makalede tıbbi faydalarından başlamak üzere görüşmek üzere size uzanan bir ginseng fotoğrafı ile veda ediyorum.

(1)Mancuso C, Santangelo R. Panax ginseng and Panax quinquefolius: From pharmacology to toxicology. Food Chem Toxicol. 2017 Sep;107(Pt A):362-372. doi: 10.1016/j.fct.2017.07.019. Epub 2017 Jul 8. PMID: 28698154; PMCID: PMC7116968.